Süslü uvertürler, Barok döneminde popüler olan bir müzik kompozisyonu türüdür. Çoğu zaman dinleyiciyi etkilemek için kullanılan detaylı ve virtüöz müziksel süslemeleriyle karakterize edilirler.
Uvertürler çoğu zaman bir opera yahut senfoni şeklinde daha büyük bir eseri tanıtmak için kullanılırdı. Çoğu zaman takip eden parçanın tonunu belirlerlerdi ve bir coşku yahut beklenti duygusu yaratmak için kullanılabilirlerdi.
Süslü bir uvertürün en meşhur örneği muhtemelen George Frideric Handel’in “Mesih” operasının uvertürüdür. Bu uvertür karmaşa melodiler ve armonilerle doludur ve dinleyiciyi nefessiz bırakan kuvvetli bir zirve noktasına doğru ilerler.
Süslü uvertürlerin öteki mühim örnekleri içinde Antonio Vivaldi’nin “Dört Mevsim” uvertürü, Wolfgang Amadeus Mozart’ın “Figaro’nun Düğünü” uvertürü ve Ludwig van Beethoven’ın “Fidelio” uvertürü sayılabilir.
Süslü uvertürler, Barok müzik geleneğinin büyüleyici ve güzel bir parçasıdır. Bu tarz şeyleri yazan bestecilerin yaratıcılığının ve becerisinin bir kanıtıdır ve bugün hala dünyanın dört bir tarafındaki dinleyiciler tarafınca beğenilmeye devam etmektedir.
| Barok | Kompozisyon |
|---|---|
| Özellikler |
– Karmaşık armoniler |
| Uvertür |
– bir operaya yahut başka bir esere |
| Süsleme |
– Bir melodiye fazladan notaların eklenmesi |
| Senfoni |
– Orkestra için büyük ölçekli emek verme |
2. Barok Müziğin Özellikleri
Barok müzik, 1600’lerden 1750’lere kadar devam eden Batı klasik müziği dönemleridir. Süslü melodiler, karmaşa armoniler ve acıklı kontrastların kullanımıyla karakterize edilir. Barok müzik, kilise ayinleri, saray eğlenceleri ve halk konserleri şeklinde muhtelif amaçlar için yazılmıştır. En meşhur Barok bestecilerinden bazıları Johann Sebastian Bach, Antonio Vivaldi ve George Frideric Handel’dir.
3. Barok Uvertürler
Uvertür, Barok döneminde ortaya çıkan bir müzik biçimidir. Çoğu zaman opera yahut bale şeklinde daha uzun bir eserin öncesinde gelen kısa, enstrümantal bir parçadır. Barok uvertürler, karmaşa armoniler, karmaşa melodiler ve virtüöz enstrümantasyon kullanımıyla karakterize edilir. En meşhur Barok uvertürlerinden bazıları Wolfgang Amadeus Mozart’ın “Figaro’nun Düğünü Uvertürü”, Mozart’ın “Büyülü Flüt Uvertürü” ve Gioachino Rossini’nin “William Tell Uvertürü”dür.
Barok Müziğinin Mühim Bestecileri
Aşağıda Barok müziğinin birtakım mühim bestecilerinin sıralaması yer almıştır:
- Antonio Vivaldi (1678-1741)
- Johann Sebastian Bach (1685-1750)
- George Frideric Handel (1685-1759)
- Domenico Scarlatti (1685-1757)
- Jean-Philippe Rameau (1683-1764)
- Georg Philipp Telemann (1681-1767)
- Henry Purcell (1659-1695)
- Arcangelo Corelli (1653-1713)
- Tomaso Albinoni (1671-1751)
- Johann Pachelbel (1653-1706)
Bu besteciler, Barok müziğin varlıklı ve muhtelif manzarasına katkıda bulunan birçok kişiden yalnız birkaçıdır. Eserleri bugün hala dünyanın dört bir tarafındaki seyirciler tarafınca icra edilmeye ve beğenilmeye devam etmektedir.
5. Barok Müziğin Enstrümanları
Barok müzikte kullanılan enstrümanlar vakit dilimine ve bölgeye bakılırsa değişim gösteriyordu. Sadece en yaygın enstrümanlardan bazıları şunlardır:
* Viol ailesi: Viyol ailesi enstrümanları erken Barok döneminde popülerdi. Bu enstrümanlar içinde viola da gamba, viola d’amore ve tenor viola da gamba vardı.
* Keman ailesi:Keman ailesi enstrümanları Barok periyodunun sonlarında giderek daha popüler hale geldi. Bu enstrümanlar içinde keman, viyola, viyolonsel ve kontrbas vardı.
* Klavyeli çalgılar:Klavsen, klavsen ve org şeklinde klavyeli çalgılar da Barok müzikte yaygındı.
* Nefesli çalgılar:Kalem, obua, fagot ve trompet şeklinde üflemeli çalgılar da Barok müzikte kullanılmıştır.
* Vurmalı çalgılar:Timpani, üçgen ve ziller şeklinde vurmalı çalgılar da Barok müzikte kullanılmıştır.
6. Barok Müziğin Performans Uygulamaları
Barok müziğin performans pratikleri, müzisyenlerin Barok müziği yürütmek için kullandıkları kurallar ve tekniklerdir. Bu pratikler, Barok müziğin dönemine ve stiline bağlı olarak değişmiş olur, sadece birtakım genel ilkeler bütün Barok müziğine uygulanabilir.
Barok performans pratiğinin en mühim yönlerinden biri süsleme kullanımıdır. Süsleme, bir melodiye süslemeler eklemektir ve Barok müziğinde yaygın bir uygulamadır. Süsleme, icracı tarafınca doğaçlama yapılabilir yahut notaya yazılabilir.
Barok performans pratiğinin bir öteki mühim yönü gidişat rubato kullanımıdır. Gidişat rubato, bir müzik parçasının temposunun icracı tarafınca hafif değiştirilmiş olduğu bir tekniktir. Bu, müzikte bir dram ve coşku duygusu yaratabilir.
En son, Barok müzisyenleri varlıklı ve muhtelif bir ses yaratmak için çoğunlukla muhtelif enstrümanlar kullandılar. Bu enstrümanlar içinde klavsen, keman, viyola, çello, obua, fagot ve trompet vardı.
Barok müziğin performans pratikleri, bu müzik çeşidini kestirmek ve takdir etmek için eğer olmazsa olmazdır. Barok müzisyenlerinin kullandığı kuralları ve teknikleri anlayarak, müziklerinin güzelliğini ve karmaşıklığını daha iyi takdir edebiliriz.
Çağdaş Dünyada Barok Müzik
Barok müzik, varlıklı ve muhtelif seslerinden esin alan günümüz bestecilerinin emekleri yardımıyla, son yıllarda tekrar popülerlik kazanıyor.
Bunun en bariz örneklerinden biri, barok stilinden yararlanan birçok yaratı yazmış olan Amerikalı besteci John Adams’dır. Operası “Nixon in China” (1987), barok esintili bir takım arya ve koro ihtiva eder ve orkestral parçası “The Wound-Dresser” (1989), Walt Whitman’ın yazılarından esinlenmiştir.
Barok müzikten etkilenen öteki modern besteciler içinde George Benjamin, Thomas Adès ve Osvaldo Golijov yer alır. Bu bestecilerin tamamı, barok son zamanların geleneksel seslerini çağdaş kompozisyon teknikleriyle birleştiren eserler yazmış ve hem erişilebilir bununla beraber zorlayıcı olan yeni ve coşku verici bir müzik türü yaratmışlardır.
Çağdaş bestecilerin çalışmalarına ayrıca, barok müzik de çağdaş topluluklar tarafınca daha sık icra ediliyor. Bu topluluklar çoğu zaman devre enstrümanları ve performans uygulamaları kullanıyor ve bu da barok müziğin daha otantik ve tarihsel olarak doğru bir temsilini yaratmaya destek olabilir.
Barok müziğin çağdaş dünyada artan popülaritesi, zamansız çekiciliğinin bir kanıtıdır. Barok müzik, basit dinleyiciden ciddi müzik tutkununa kadar her insana bir şeyler sunan varlıklı ve muhtelif bir türdür.
Barok Müzik ve Öteki Türler
Barok müzik, kendisinden önceki Rönesans periyodu ve onu takip eden Klasik devre müziğiyle çoğunlukla karşılaştırılır. Bu üç müzik periyodu içinde birtakım temel farklılıklar olsa da, bununla birlikte büyük bir örtüşme de vardır. Örnek olarak, üç dönemde de aynı müzik formlarının bir çok kullanılmış ve birçok besteci hem Barok bununla beraber Klasik stillerde müzik yazmıştır.
Barok müzik ile öteki dönemlerin müziği arasındaki en mühim farklardan biri süsleme kullanımıdır. Süsleme, bir melodiye fazladan notalar yahut süslemeler eklemektir ve Barok müziğin tanımlayıcı bir özelliğidir. Süsleme, melodilere alaka ve karmaşıklık katmak için kullanılırdı ve ek olarak duyguyu anlatım etmek yahut bir dram duygusu yaratmak için de kullanılabilirdi.
Barok müziğin bir öteki özelliği de kontrpuan kullanımıdır. Kontrpuan, iki yahut daha çok melodinin armoni yaratacak biçimde aynı anda çalışılmış olduğu bir kompozisyon tekniğidir. Kontrpuan, Barok müziğin ortak bir özelliğiydi ve karmaşa ve girift müzik dokuları yaratmak için kullanılırdı.
Barok müzikte klavsen, keman ve çello şeklinde muhtelif yeni enstrümanlar da kullanıldı. Bu enstrümanlar Rönesans döneminde kullanılan enstrümanlardan daha geniş bir ses yelpazesi üretebiliyordu ve bestecilerin daha muhtelif ve etkisinde bırakan müzikler yaratmasına imkan sağlıyordu.
Barok müzik, müzikte büyük yenilik ve yaratıcılık zamanıydı ve Batı müziğinin gelişimi üstünde derin bir tesiri oldu. Barok periyodunun müziği, dünyanın dört bir tarafındaki insanoğlu tarafınca beğenilmeye devam ediyor ve müzik kanonunun yaşamsal bir parçası olmaya devam ediyor.
9. Popüler Kültürde Barok Müzik
Barok müzik popüler kültürde muhtelif şekillerde yer verilmiştir.
Filmimizde barok müzik, atmosfer yahut ruh hali yaratmak için kullanılmıştır. Örnek olarak, George Frideric Handel’in “Messiah” uvertürü, filmlerde çoğu zaman bir huşu yahut görkem duygusu yaratmak için kullanılır. Barok müzik, Rönesans yahut Barok periyodunun kendisi şeklinde zamanı dönemleri tasvir etmek için de filmlerde kullanılmıştır.
Televizyonda barok müzik muhtelif şekillerde kullanılmıştır. “The Tudors” ve “The Borgias” şeklinde devre dramalarının arka plan müziği olarak kullanılmıştır. “The Sopranos” ve “Mad Men” şeklinde daha modern şovlarda da kullanılmıştır.
Müzikte barok müzik, The Doors ve The Who şeklinde rock grupları ve Miles Davis ve John Coltrane şeklinde caz müzisyenleri de dahil olmak suretiyle muhtelif sanatçılar tarafınca kullanılmıştır. Barok müzik ek olarak Madonna ve Lady Gaga şeklinde sanatçılar tarafınca popüler müzikte de kullanılmıştır.
Edebiyatta barok müzik, Marcel Proust ve Virginia Woolf şeklinde yazarlar için bir esin kaynağı olarak kullanılmıştır. Barok müzik, John Donne ve William Blake şeklinde şairler tarafınca şiirde de kullanılmıştır.
Barok müzik sanatta, mimaride ve dansta da kullanılmıştır. Sanatta, barok müzik resimlere, heykellere ve öteki sanat eserlerine esin vermek için kullanılmıştır. Mimaride, barok müzik kiliseler ve saraylar şeklinde binaların tasarımına esin vermek için kullanılmıştır. Dansta, barok müzik balelere ve öteki dans biçimlerine esin vermek için kullanılmıştır.
Barok müzik, popüler kültür üstünde derin bir tesir bırakmış varlıklı ve muhtelif bir türdür. Atmosfer, ruh hali ve duygu duygusu yaratmak için muhtelif şekillerde kullanılmıştır. Barok müzik ek olarak zamanı dönemleri tasvir etmek, hikayeler bahsetmek ve yaratıcılığa esin vermek için kullanılmıştır.
S: Uvertür nelerdir?
A: Uvertür, bir opera, oratoryo yahut öteki büyük ölçekli bir eserden ilkin çalınan bir müzik parçasıdır. Çoğu zaman takip eden eserin ana temalarını tanıtır.
S: Barok uvertürlerin özellikleri nedir?
A: Barok uvertürler çoğu zaman süsleme kullanması, zıt müzik bölümlerinin kullanması ve muhtelif müzik aletlerinin kullanımıyla karakterize edilir.
S: Meşhur Barok uvertürleri nedir?
A: Meşhur Barok uvertürleri içinde Wolfgang Amadeus Mozart’ın “Figaro’nun Düğünü Uvertürü”, Gioachino Rossini’nin “Sevil Berberi Uvertürü” ve Giuseppe Verdi’nin “William Tell Uvertürü” yer alır.
0 Yorum